Μακεδονικοί διάλεκτοι στην βόρεια Ελλάδα

15 Ιαν 2010

ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟΣ ΧΟΡΟΣ ΡΑΪΚΟ



16 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

Παιδιά καλημέρα (ντόμπρο ντέν ) δεν ξέρω ίσως να θεωρηθώ εκτός θέματος .
Είμαι και εγώ αιγιάτης μακεδόνας από την ανατολική Μακεδονία (Ελλάδας ).
Στο σπίτι όπου ζούσα μικρός οι γονείς μου μιλούσαν μακεδονικά μόνο με τους παππούδες μου και τους γείτονες με αποτέλεσμα να μην μάθω αρκετά καλά τα μακεδονικά.
Αν είχε κάποιος την καλοσύνη και μιλά καλά τα μακεδονικά να μου μεταφράσει τα παρακάτω τραγούδια που σας γράφω.

Εγώ καταλαβαίνω μόνο ένα μέρος από τα λόγια όχι όλα

Ευχαριστώ




Ούστα νέκου στάνε μάϊκου του γκίνατα
Στο ια νέσου μάϊκο πο κραϊτεμπε
Κάκ βαλίε στάρα μάϊκο μόϊτα σούτβινα
Ιάς μπις τέμπε μάϊκο ντά ζίβεϊα


Νέμοϊ μάϊκου στάρα μάϊκου νε τα γκουμπάϊ
Τσέλα νότε μάϊκου στάρα να σόν σόνουβα


Τσέλοουτ σένταμ μάϊκο σο ζίνονα
Σο στου ιάς ουτ τέμπε σε ραζτελί
Ντάλι μα κε ντόϊντε βρέμε ντόμα ντά ντοϊντα
Πο κραϊτέμπε μάϊκο ντά σι ζίβεϊα


Νέμοϊ μάϊκου στάρα μάϊκου νε τα γκουμπάϊ
Τσέλα νότε μάϊκου στάρα να σόν σόνουβα

-----------------------------------
Ράστι ράστι σίνε Γκόλεμ ντά ποράσες Σίνε ντά μι στάνεςς
Πάντα ζέμες σίνε τένκα πούσκα βράκα τόα τάτκο σακάλ

Ζέμεια ντα σεϊ μπράνεϊ ει οτ σίτε σράνη λόσιοι ουγιε σμπράνεϊ
Ντα νε κάζει σίνε τάϊατ ουτ α σμπίατ το μακεντονία

Στάν ι όντιςς σίνε κο γκό ρά ι βόντα ζα νασιάσο μπόντα
Ντά σι όντατ σίνε οτς να μπλέκα μπέγκαα οτ ενένι τρέμπα

Άκο πάτνιεςς μάϊκα
Σφέκια και ζακόλι
Νέκετε πρεζιάλι

dopiosmakedon είπε...

Η ΜΠΑΜΠΩ μου λέει ότι αυτό δέν είναι ΡΑΙΚΟ και ότι το ράικο δέν έχει λόγια.
Επίσης ρωτά το λιοντάρι τι είναι στην αρχή?

Ευχαριστώ!

Ανώνυμος είπε...

Ότι η μπάμπω η δικη σου δεν γνωρίζει τα λόγια του τραγουδιού δεν σημαίνει ότι αυτά δεν υπάρχουν!
http://www.youtube.com/watch?v=q3IuYkZkfKU
Μπορείς να τα ακούσεις. Μήπως η μπάμπω σου ξέρει αυτά;
Το λιοντάρι με τις 2 ουρές (κόκκινο σε κίτρινο φόντο) είναι το επίσημο λάβαρο και έμβλημα του βασιλικού οίκου της Σκοτίας. Φαίνεται ότι η πρώτη καταγεγραμμένη εμφάνιση του ως βασιλικό σύμβολο είναι σε βασιλική σφραγίδα του Αλέξανδρου ΙΙ της Σκοτίας, το 1222
Εδω κάποια στοιχεία στα αγγλικά:
http://www.crwflags.com/fotw/flags/gb-sc-rb.html
Δεν είναι σε καμία περίπτωση βουλγαρικό σύμβολο!

bb είπε...

Ανώνυμε 1:04, ζντράβο! Εσύ σίγουρα δεν είσαι εκτός θέματος. Εγώ δυστυχώς γνωρίζω ίσως λιγότερο από σένα την μακεδονική. Παρακαλώ πολύ κάποιον που γνωρίζει την γλώσσα, να μας μεταφράσει τα τραγούδια.

dopiosmakedon είπε...

Προς ανώνυμο 16 Ιανουαρίου 2010 9:14 μ.μ.

όσο και να κάνεις το Κινέζο το ράικο δέν έχει λόγια ΚΑΙ δυστηχώς για εσένα ακόμα ζούνε κάποιοι μεγαλύτεροι και γνωρίζουν...άσε που αυτό στο βίντεο είναι Τρεχάτος και έχει διαφορετικά βήματα απο το Ράικο.

διαβάζοντας ο αναγνώστης τον τίτλο της ανάρτησης καταλαβαίνει ότι μιλά για τον παραδοσιακό χορό ΡΑΙΚΟ και όμως δέν είναι έτσι.

Τι σχέση έχει το λιοντάρι που είναι το επίσημο λάβαρο και έμβλημα του βασιλικού οίκου της Σκοτίας με το Ράικο?

Τι να πω η κατάσταση είναι τραγική,ας σας βοηθήσει ο ΘΕΟΣ...Αντίο!

Ανώνυμος είπε...

Παιδιά μην αφήνετε τη γλώσσα. Όσοι ξέρετε μιλάτε τη με τα παιδιά σας, όσοι δεν ξέρετε κοιτάξτε να μάθετε όσο μπορείτε και όπως μπορείτε. Δυνατότητες υπάρχουν πλέον. Ας πληρώσετε και κάτι, δεν πειράζει, αξίζει.

Ανώνυμος είπε...

οι παπουδες μου και η γιαγιές μου μιλουσαν μόνο τα μακαδονικα όπως τα λέγαμε στην περιοχή μου τις Σέρρες.Σχετικά με το Ρικο ο δάσκαλος χορού δεν μας το μαθαινε γιατί έλεγε ότι ειναι βουλγαρικός χορός.Σήμερα χωρευεται σε ολη την ευρυτερη περιοχή της Μακεδονίας χωρίς λογια, και καπως διαφορετικά απο έμας.Τα λόγια και να μπήκαν τώρα δεν μπορούν να προσδιορίσουν την αποκλειστικότητα του χορού.

Ανώνυμος είπε...

http://www.youtube.com/watch?v=ufmHAjttOPk

Στην παραπάνω σειρά βίντεο μπορεί κανείς να δει χορούς της Βουλγαρίας. Οι χοροί που είναι από την περιοχή της Μακεδονίας του Πίριν είναι μακεδονικοί και χορεύονται σχεδόν σε όλη την Μακεδονία (και την ελληνική). Οι χοροί της Θράκης είναι θρακιώτικοι, φυσικά. Όσο για τους χορούς της βόρειας Βουλγαρίας και της περιοχής της Σόφιας, δεν γνωρίζω κανέναν που να χορεύεται στη Μακεδονία η στη Θράκη.
Το ράϊκο είναι χορός, όπως το πουστσένο, το συρτάκι, ο ζεμπέκικος, το ταγκό, το βαλς. Η μουσική που χορεύεται δεν αποκλείει την ύπαρξη τραγουδιού. Στην περίπτωση του χορού «Ραϊκο«, έχει και τραγούδια.

Ανώνυμος είπε...

παιδιά καλησπέρα. την παρασκευή και το σάββατο ήμουν στο κόσμος με τη γυναίκα μου για ψώνια λόγω των εκπτώσεων.
εκεί διεπίστωσα ότι μακρά η μεγαλύτερη ομάδα ξένων καταναλωτών ήταν οι Μακεδόνες από την Δημοκρατία.
οπως μου είπαν οι πωλητές έκαναν παρά ολλά ψώνια,αφήνοντας στη θεσσαλονίκη πολύτιμο συνάλλαγμα .
αυτό φυσικά οφείλεται στην άρση της βίζας από τις 19 δεκεμβρίου.
σιγά σιγά οι μακεδόνες από όλες τις περιοχές της διαμελισμένης μακεδονίας αρχίζουν να έχουνε επαφές

kaljarsko είπε...

Беломорска το τραγουδι στην αναρτηση ειναι στον ρυθμο του Ραικο, οπως και πολα αλλα, αλλα δεν ειναι το Ραικο.
Ανωνυμε 1.04 θα σου κανω μια μεταφραση, αν και στο πρωτοτυπο υπαρχουν καποια μικρα λαθη (δυο λεξεις σε μια) Τ πρωτο ειναι τραγουδι της ξενητιας και λεει:
Ούστα νέκου στάνε μάϊκου του γκίνατα
Пуста нек устане мајку тугината
Ερημη να μεινει μητερα η ξενητια
Στο ια νέσου μάϊκο πο κραϊτεμπε
Што ја(с) несу(м) мајко по крај тебе
που εγω δεν ειμαι διπλα σου
Κάκ βαλίε στάρα μάϊκο μόϊτα σούτβινα
Как валје стара мајко мојта судбина
Πως τα εφερε γρια μητερα μου η μοιρα μου
Ιάς μπις τέμπε μάϊκο ντά ζίβεϊα
Јас без тебе мајко да живеја(м)
Εγω χωρις εσενα, μανα, να ζω


Νέμοϊ μάϊκου στάρα μάϊκου νε τα γκουμπάϊ
Немој мајку, стара мајку, не тагувај
Μην μανα, γρια μανα, μην θρηνας
Τσέλα νότε μάϊκου στάρα να σόν σόνουβα
Цела ноте (ноќе) мајку стара на сон сонува(м)
Ολη νυχτα γρια μανα σε ονειρευομαι


Τσέλοουτ σένταμ μάϊκο σο ζίνονα
Цело нот ? седам мајко солзи рона(м)
(ή цел’ноќ седам мајко солзи ронам)
ολη νυχτα καθομαι και δακρυζω
Σο στου ιάς ουτ τέμπε σε ραζτελί
шо су(м) јас ут тебе се раздели
που εγω απο εσενα χωριστηκα
Ντάλι μα κε ντόϊντε βρέμε ντόμα ντά ντοϊντα
дали па ќе дојде време дома да дојда(м)
αραγε παλι θα ερθει ο καιρος να ερθω
Πο κραϊτέμπε μάϊκο ντά σι ζίβεϊα
по крај тебе мајко да си живеја(м)
διπλα σου μανα να ζησω


Νέμοϊ μάϊκου στάρα μάϊκου νε τα γκουμπάϊ
Немој мајку, стара мајку, не тагувај
Μην μανα, γρια μανα, μην θρηνας
Τσέλα νότε μάϊκου στάρα να σόν σόνουβα
Цела ноте (ноќе) мајку стара на сон сонува(м)
Ολη νυχτα γρια μανα σε ονειρευομαι

-----------------------------------
Ράστι ράστι σίνε Γκόλεμ ντά ποράσες Σίνε ντά μι στάνεςς
Расти расти сине голем да пораснеш сине да ми станеш
Μεγαλωσε, μεγαλωσε γιε μου μεγαλος να μεγαλωσεις γιε μου να γινεις
Πάντα ζέμες σίνε τένκα πούσκα βράκα τόα τάτκο σακάλ
Па да земес сине тенка пушка в’рака, тоа татко сакал
για να παρεις γιε μου ψηλο οπλο στο χερι, αυτο ο πατερας σου θελει

Ζέμεια ντα σεϊ μπράνεϊ ει οτ σίτε σράνη λόσιοι ουγιε σμπράνεϊ
земја да се брани, и от сите страни лоши луѓе збрани
η χωρα μας (γη μας) να φυλαχτει, και απ'ολες (σε ολες)τις μεριες κακοι ανθρωποι μαζεμενοι
Ντα νε κάζει σίνε τάϊατ ουτ α σμπίατ το μακεντονία
да не кажи сине тајат ут а сбијат то Македонија
(μαλλον-ειναι λιγο ασυναρτητο)ερχονται σε συγκρουση για την Μακεδονια

Στάν ι όντιςς σίνε κο γκό ρά ι βόντα ζα νασιάσο μπόντα
Стани одиш сине ко гора и вода за наша слобода
σηκω πηγαινε γιε μου σαν δασος(ή βουνο) και νερο για την ελευθερια μας
Ντά σι όντατ σίνε οτς να μπλέκα μπέγκαα οτ ενένι τρέμπα
да си одат сине -отс на блека бегаа от енени треба-?
να φυγουν γιε μου -(μαλλον να φυγουν εδω δεν μας χρειαζονται)

Άκο πάτνιεςς μάϊκα
Σφέκια και ζακόλι
Νέκετε πρεζιάλι
Ако паднеш мајка свеќа ќе запали не ќе те прежали
Αν πεσεις (σκοτωθεις) (εγω) η μανα σου κερι θα αναψει δεν θα σταματησει να σε θρηνει

το δευτερο ειναι απο την εποχη της Επαναστασης των Μακεδονων. Λεγωντας απ'ολες τις μεριες κακοι ανθρωποι μαζεμενει εννοει τους Βουλγαρους, Τουρκους, Ελληνες και Σερβους οι οποιοι (ολοι τους) ηθελαν την αποτυχια της επαναστασης για δικο τους οφελος.
Πολυ ωραια τραγουδια. Η μεταφραση ειναι κατα λεξη, αλλα βγενει το νοημα. Ποζντραβ

bb είπε...

Κaljarsko, όταν λες «ραϊκο», τι ακριβώς εννοείς; Εγώ ξέρω ότι ο ρυθμός αυτός χορεύεται ως «ραϊκο», εννοώντας τα βήματα του χορού (όπως θα λέγαμε «τσάμικος» π.χ.) και όχι ένα συγκεκριμένο μουσικό κομμάτι, αλλά μπορεί να κάνω λάθος.

kaljarsko είπε...

Οταν λεω Ραικο εννοω την γνωστη μελωδια που φερει αυτο το ονομα και τα αντιστοιχα βηματα του χορου. Οι παραπανω αναρτησεις ειναι στον ρυθμο του Ραικο, αλλα δεν ειναι αυτο καθ'αυτο το Ραικο (το οποιο πιθανοτατα εχει τα δικα του λογια που για ευννοητους λογους αγνοουνται).
Το ιδιο συμβαινει και την γνωστη "Στανκενα".
Το "Στανκενα-Στανκινο" ειναι συγκεκριμενο τραγουδι (Στανι Στανκε, στανι κερκο...). Με τα ιδια βηματα χορευονται και αλλα τραγουδια στον ιδιο ρυθμο: Τοντορκινατα, Μπουκιτε ραζβιβαατ, Βετερ ποντουιναλ, Μαρενα κ.τ.λ. Επειδι η "Στανκενα" ειναι η πιο γνωστη μελωδια χρησημοποιειται και ως ονομασια για τον χορο (τα συγκεκριμενα βηματα). Δεν ειμαι σιγουρος πως ονομαζεται ο χορος (που χορευεται με την μελωδια Στανκενα, Μαρενα κ.τ.λ), αλλα σε μερικα χωρια Εδεσσας, Ναουσας τον λενε "ραστσεκορενο" που σημαινει στο περιπου "ασυμφωνία βηματισμού", μαλλον εξαιτιας των "ασυμφωνων" βηματων.

Ανώνυμος είπε...

kaljiarsko

η γραφή σου μήπως είναι τα κυριλλικά;

χα χα μόνοι σας την πατάτε!!!

Ανώνυμος είπε...

kaljarsko σ ευχαριστώ πάρα πολύ για την βοήθειά σου αλλά και για τον αρκετό χρόνο απ ότι έχω προσέξει διέθεσες για μένα.

Ευχαριστώ βέβαια και όλα τα άλλα παιδιά που μπορεί να μην ήταν σε θέση να βοηθήσουν αλλά ενδιαφερθήκαν

GORE GLAVA

Ο Ανώνυμος 16 Ιανουαρίου 2010 1:04 μ.μ.

kaljarsko είπε...

@Ανώνυμος 16 Ιανουαρίου 2010 1:04 μ.μ. Παρακαλω. Ευχαριστηση μου. Εχω κ'εγω ηχογραφησει και καταγραψει αρκετα τραγουδια απο τις γιαγιαδες μου. Ειναι τρομερα χρησιμο και σημαντικο. Σημερα η τεχνολογια μας δινει παρα πολλες δυνατοτητες. Πρεπει να τις εκμεταλευτουμε. Ποζντραβ

Tonis είπε...

Οι γιαγιάδες σου από τα Σκόπια ήταν φίλε?